Η υποθαλάσσια χωματερή της Άνδρου
Το 2011 στο νησί της Άνδρου σημειώθηκε κατάρρευση παράνομης χερσαίας χωματερής, εγκατεστημένης στην περιοχή Σταυροπέδα, σε υψόμετρο 160 μ. από την επιφάνεια της θάλασσας και απόσταση 850μ. περίπου από την κοντινότερη ακτή. Αποτέλεσμα της κατάρρευσης ήταν να βρεθούν στον βυθό της παρακείμενης θαλάσσιας ζώνης αλλά και σε ολόκληρο το Αιγαίο, τεράστιες ποσότητες απορριμμάτων. Τα απορρίμματα σύντομα ταξίδεψαν σε όλο το Αιγαίο και όχι μόνο. Καμία πρωτοβουλία ή δραστική παρέμβαση δεν ακολούθησε και η υποθαλάσσια χωματερή παρέμεινε ένα αόρατο πρόβλημα.
Το 2019 δύτες του οργανισμού μας στο πλαίσιο έρευνας και αξιολόγησης ανακάλυψαν τυχαία τις αποθέσεις της καταβυθισμένης χωματερής και αποτύπωσαν με ενδεικτικές λήψεις το μέγεθος της καταστροφής, προσελκύοντας το ενδιαφέρον των Μ.Μ.Ε. που ανέδειξαν το θέμα σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Το θέαμα στο βυθό ήταν σοκαριστικό, προκαλώντας θυμό και απογοήτευση για το γεγονός ότι δεν ελήφθη απολύτως καμία απόφαση για τη διαχείριση μιας μόνιμης εστίας ρύπανσης.
Την ίδια περίοδο, η Aegean Rebreath συντόνισε τη διαδικασία αρχικής χαρτογράφησης της ρυπασμένης περιοχής. Κατά τα επόμενα χρόνια, υπήρξε πλήθος προσπαθειών του οργανισμού μας για την ανεύρεση πόρων που θα επέτρεπαν την ενεργοποίηση ερευνητικών και εκπαιδευτικών ιδρυμάτων προκειμένου να υπάρξει η απαραίτητη μελέτη για την απορρύπανση και αποκατάσταση της περιοχής. Οι προσπάθειες αυτές αποδείχθηκαν ατελέσφορες.
Το 2023, η Aegean Rebreath επανέλαβε τις προσπάθειες για τη χαρτογράφηση της περιοχής. Με αφορμή την ευγενική δωρεά της Nina Schnabel, επισκέπτρια της χώρας μας για πολλά χρόνια, ο οργανισμός μας επισκέφθηκε ξανά την περιοχή και σε συνεργασία με εξειδικευμένες εταιρείες, προχώρησε στην πλήρη χαρτογράφηση της καταβυθισμένης χωματερής με την εύρεση των ορίων των αποθέσεών της. Στη συνέχεια, αναπτύχθηκε μελέτη που παρουσίαζε τα ευρήματα και τα απαραίτητα στοιχεία και δεδομένα, προκειμένου να καταστεί δυνατός ο σχεδιασμός για την αποκατάσταση της περιοχής. Η μελέτη αυτή κατατέθηκε σε φορείς του νησιού όπως και στα αρμόδια υπουργεία. Δυστυχώς ή ευτυχώς ήταν η αρχική κινητοποίηση των πολιτών και στη συνέχεια το ενδιαφέρον μίας επισκέπτριας της χώρας μας που μας βοήθησε να ολοκληρώσουμε τη μελέτη αξιολόγησης της ρυπασμένης περιοχής. Δεν ήταν οι κεντρικές και οι περιφερειακές αρχές που θα έπρεπε να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα από την αρχή του.
